Stijl en planning

Enkele voordrachten hebben het karakter van een college, maar de meeste zijn bedoeld en opgezet voor een publiek zonder muzikale voorkennis maar met muzikale belangstelling of nieuwsgierigheid. Sommige presentaties eigenen zich echter beter voor concertgangers, die gewend zijn aan beluistering van muziek, andere weer bijzonder goed voor kenners van aanleunende terreinen (recht, beeldende kunst etc.) die in sommige lezingen ter sprake komen. Bepaalde presentaties zijn vooral geschikt als voorbereidingen op een concert, andere meer als verluchtende onderbreking of afsluiting van een congres of feestelijke gelegenheid, weer andere als hoofdbestanddeel bij regelmatige bijeenkomsten. Enzovoorts.

De meeste concertinstellingen en bedrijven vragen om een lezing als luchtig en plezierig onderdeel van een dag(deel) maar willen geen “borrelpraat” horen. Daarom wordt in bijna alle lezingen — enkele zijn meer academisch opgezet — gestreefd naar een combinatie van kennisverrijking en ontspanning. De lezingen zijn onderhoudend, niet inspannend voor de toehoorders en niet gespeend van humor, terwijl ze de luisteraars tevens “iets meegeven” en hun interesse voor het onderwerp wekken of bevredigen. Deze combinatie vereist van de spreker gedegen voorbereiding. De presentatie is daarmee in overeenstemming. Er wordt niet gesproken voor de vuist weg en “met de handen in de zakken”.

• “Helaas heb ik het begin van de inleiding/voordracht gemist die Mevrouw Lichtenstein hield vooraf aan de opera-voorstelling Rigoletto. (…) Naar mijn mening is de inhoud van Mevrouw Lichtenstein’s verhaal interessant voor de operaliefhebber en ik ben er van overtuigd dat u velen een plezier zult doen als deze voordracht gepubliceerd zou worden (…).” (2 december 2004 aan DNO)
• “Hierbij wil ik u laten weten vorige week woensdag zeer tevreden huiswaarts te zijn gekeerd. Niet alleen door het overtuigende optreden van het St. Petersburgs, maar zeker ook door de inleiding vooraf. Na een eerdere teleurstellende inleiding door (…) nu een wetenswaardig verhaal met een heldere lijn en een prettige presentatie.” (21 januari 2008)
• “Hierbij willen wij graag Sabine Lichtenstein (en daarmee DNO) complimenteren met de toelichting op de Entführung aus dem Serail. De inleidster bediende zich van verschillende invalshoeken, musicologisch, cultuurfilosofisch en sociaal psychologisch. Zij plaatste onder andere de gesproken rol in een breder perspectief en betrok de actualiteit erbij in een humoristisch en helder betoog. Ook gezien de reacties van het aandachtige publiek, zien wij haar gaarne terug.” (16 februari 2008)
• “Vooraf aan het concert was er een interessante lezing over de geschiedenis van het orgel door musicologe Sabine Lichtenstein. Haar verhaal, ondersteund door mooie dia-foto’s en luistervoorbeelden, gaf een fraai beeld van de ontwikkeling vanaf de Romeinse tijd tot het heden. Voor de lezing was veel belangstelling.” (Haarlems Dagblad 15 mei 2008)
• “We vonden de inleiding op Die Schöpfung van Haydn heel leuk en instructief. Hierdoor kreeg het concert een verdieping en hebben we nog meer genoten van de mooie muziek.” (14 oktober 2008)
• “Na de inleiding zeiden mij vrouw en ik tegen elkaar dat uw inleiding (…) met kop en schouders uitstak/uitsteekt boven wat wij doorgaans bij de inleidingen beluisteren (…)” (okt. 2009)
• “Het is zonder twijfel de meest interessante, boeiende en humoristische toelichting bij een recital van Eliane die ik ooit onder handen kreeg.” (oktober 2009)
•  “Ik heb genoten van uw verhaal, begeleidende muziek, entourage, illustraties enz. Maar geroerd raakte ik door uw betrokkenheid die u bij de muziek liet zien. Veel dank. Een volgende lezing zal ik zeker ook proberen bij te wonen.” (december 2009)”
•  “Met veel plezier heb ik gisteren geluisterd naar uw lezing over Beethoven. Mijn complimenten!!! Onderhoudend, helder en zeer toegankelijk.” (febr. 2012)
•  “4 mei 2011 was een gedenkwaardige avond voor mijn man en mij. Uw lezing over de onderduikperiode van uw vader bij Bomans was indrukwekkend. We zullen het niet snel vergeten.” (6 mei 2012 [sic])
• Er was veel waardering voor de inleidingen van musicologe Sabine Lichtenstein, die met beeld en geluid de programma’s van Meesters aan het Klavier en Strijkkwartet Centraal omlijstte. (Terugblik Philharmonie Haarlem 2011-2012)
  
•  “Sabine Lichtenstein vermeldt dit soort intrigerende wetenswaardigheden in haar aansprekende lezing. (…) Zo komt Wolfgang [Amadeus Mozart] opeens heel dichtbij.” (Haarlems Dagblad 17 maart 2014)
•  “Luisteren naar mensen met kennis van zaken is zo’n bezigheid, waaraan ik veel plezier beleef. Zonder enige bescheidenheid durf ik te beweren, dat ik nu meer weet dan in februari. Drie mensen hebben daar met name aan bijgedragen. Sabine Lichtenstein, musicologe, gaf een lezing op het Mozartfestival. Zij vertelde over de politieke implicaties van Mozart’s operawerken (…).” (Haarlem XL, maart 2014)
•  “In haar inspirerende lezing legt Sabine Lichtenstein uit (…)” (Haarlems Dagblad 26 oktober 2015)
•  “U heeft (…)  over de Mattheus Passie gesproken en daar veel dingen over gezegd die mij zeer boeiden. Na de lezing mocht ik nog even met u praten, waaraan een goede herinnering.” (april 2017)
•  Je gaf een fantastische voordracht [over Bach], leerzaam, levendig en inspirerend. Ook ik kreeg complimentjes dat ik je had gevonden. Iedereen die ik sprak was enthousiast over de inhoud. (december 2017)
•  Het was een GEWELDIGE lezing [over de Hebrew Melodies]! [We] hebben heel veel geleerd. Het was een heel boeiend verhaal met prachtige muzikale illustraties. (december 2017)
•  een echt mooie poging om met lichte toets een kunstenaar [Liszt]  te duiden, die ongelofelijk ver boven het maaiveld is uitgekomen. (januari 2018)
• Op 17 november jl. was ik aanwezig op het door het Wagnergenootschap georganiseerde symposium Thomas Manns ambivalentie ten aanzien van Richard Wagner. Twee Nederlandse – (Sabine Lichtenstein en Michiel Hagdorn) en twee Duitse deskundigen (Dirk Heißerer en Frank Weiher) bleken alle vier voltreffers: een volle zaal luisterde ademloos naar hun van zeer grote eruditie en betrokkenheid getuigende lezingen. (nov. 2018: www.opusklassiek.nl)
•  mijn complimenten voor jouw zeer indrukwekkende lezing gisteren tijdens de Bomans jaarbijeenkomst.  (oktober 2021)
• Het was een indrukwekkende middag. Alle mensen die ik heb gesproken waren lovend over je voordracht [over Bomans]. Sommigen met een brok in hun keel. Daarom wil ik je nogmaals hartelijk danken voor deze onvergetelijke middag. (oktober 2021)
• Wij genieten nog na van je lezing [over Beethoven]. (november 2021)
• Ihr Vortrag [über Hans Lichtenstein] und die anschließende Begegnung klingen noch immer in mir nach. (juni 2023)
• noch immer tief beeindruckt von Ihrem äußerst berührenden Vortrag [über Hans Lichtenstein] (juni 2023)
• mit dem Highlight Deines Vortrages [über Schumanns Genoveva], der alle von mir gesprochenen Menschen absolut begeistert hat! Gerade zum Verständnis diese etwas sperrigen Werkes waren Deine Gedanken und Informationen ausserordentlich hilfreich! (juni 2023)
• nun möchte ich mich doch gerne nochmals auf diesem Weg für Ihren so munteren, erkenntnisreichen und kurzweiligen Vortrag [über Schumanns Genoveva] am vergangenen Freitag in der Tonhalle bedanken. (juni 2023)